1
2
BỒI DƯỠNG GIÁO VIÊN SỬ DỤNG SÁCH GIÁO KHOA
BỘ SÁCH
CHÂN TRỜI SÁNG TẠO
MÔN
GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
BÁO CÁO VIÊN
GS. TS. HUỲNH VĂN SƠN
TRÍCH BÀI “Nhận diện tình huống gây căng thẳng”
3
Hoạt động: Khởi động
4/28/2022
4
Hoạt động: Tự trắc nghiệm
Hãy thực hiện các câu trắc nghiệm sau trong thời gian 3 phút
4/28/2022
5
Hoạt động: Tự trắc nghiệm
Câu hỏi 1: Ở cấp THCS, chương trình môn Giáo dục công dân quy định mấy nội
dung giáo dục, bao gồm những nội dung nào?
a. 3 nội dung: Giáo dục đạo đức, Giáo dục kĩ năng sống, Giáo dục kinh tế
–
pháp luật.
b.
3 nội dung: Giáo dục phẩm chất,
Giáo dục kĩ năng sống,
Giáo dục kinh tế
–
pháp
luật.
c. 4 nội dung: Giáo dục phẩm chất, Giáo dục kĩ năng sống, Giáo dục kinh tế, Giáo dục
pháp luật.
d.
4 nội dung: Giáo dục đạo đức,
Giáo dục kĩ năng sống, Giáo dục kinh tế,
Giáo dục
pháp luật.
4/28/2022
6
Hoạt động: Tự trắc nghiệm
Câu hỏi 2: Chủ đề nào trong sách giáo khoa Giáo dục công dân 7 được
tách thành 2 bài học?
a. Quan tâm, cảm thông
,
chia sẻ và ứng phó với tâm lí căng thẳng
b. Ứng phó với tâm lí căng thẳng và học tập tự giác, tích cực
c. Phòng, chống tệ nạn xã hội và ứng phó với tâm lí căng thẳng
d. Học tập tự giác, tích cực và phòng, chống tệ nạn xã hội
4/28/2022
7
Hoạt động: Tự trắc nghiệm
Câu hỏi 3: Thứ tự cấu trúc một bài học trong sách Giáo dục công dân 7 là:
a. Khởi động, trải nghiệm, thực hành, vận dụng
b. Khởi động, khám phá, thực hành, vận dụng
c. Mở đầu, trải nghiệm, luyện tập, vận dụng
d. Mở đầu, khám phá, luyện tập, vận dụng
4/28/2022
8
Hoạt động: Tự trắc nghiệm
Câu hỏi 4: Vì sao cần phải đổi mới dạy học theo định hướng tổ chức hoạt
động cho học sinh?
a. Vì yêu cầu bắt buộc của dạy học hiện đại
b. Vì tạo tâm thế tích cực cho học sinh
c. Vì phẩm chất và năng lực chỉ có thể được hình thành trong hoạt động và
thông qua hoạt động
d. Vì hoạt động sẽ kích thích học sinh học tập hiệu quả
4/28/2022
9
Hoạt động: Tự trắc nghiệm
Câu hỏi 5: Đâu là những yêu cầu sư phạm của tổ chức hoạt động?
a. Hình thức tổ chức các hoạt động cho HS phải không ngừng được đổi mới
theo hướng linh hoạt, phù hợp, hiệu quả.
b. Hoạt động phải nhằm thực hiện các yêu cầu cần đạt.
c. Chú trọng tổ chức, hướng dẫn các hoạt động tự học và học sinh là chủ thể của
hoạt động
d. Cả a, b, c đều đúng
10
•
Tuân thủ quan điểm chỉ đạo của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, bên cạnh
đó,
tuân thủ các yêu cầu xem xét hệ thống môn Đạo đức và Giáo dục kinh tế –
pháp luật để có sự kết nối phù hợp;
•
Tuân thủ các yêu cầu chung của mục tiêu phát triển phẩm chất và năng lực học
sinh, nhất là khai thác đặc trưng của môn học Giáo dục công dân để phát triển các
năng lực chung, năng lực đặc thù và các phẩm chất cơ bản;
•
Tuân thủ các nguyên tắc cơ bản khi viết sách giáo khoa: khái niệm, hình ảnh bảo
đảm chính xác, khách quan và phù hợp, có nguồn gốc rõ ràng;
QUAN ĐIỂM MỚI
KHI BIÊN SOẠN GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
11
•
Đảm bảo các yêu cầu cần đạt của từng chủ đề, từng bài học một cách tuyệt đối dựa trên
ma trận cụ thể;
•
Đảm bảo nhất quán về định hướng vừa sức với khả năng của học sinh, khai thác đúng
và đủ những cơ sở, nền tảng của từng chủ đề, bài học có chú trọng cụ thể đến các phẩm
chất, năng lực chung, năng lực đặc thù
,
...;
•
Chú trọng đến tính giáo dục,
tính nhân văn theo định hướng của môn học và nhất là
khai thác tính đặc trưng của từng chủ đề trong cái nhìn tổng thể;
QUAN ĐIỂM MỚI
KHI BIÊN SOẠN GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
12
•
Sách được triển khai dựa trên triết
lí
: từng bài học hay chủ đề phải tạo được cảm
xúc và khắc sâu đối
với
học sinh.
Các nội
dung đảm bảo được mức độ nhận thức
tương ứng và định hướng hành vi, thái độ cần rèn luyện ngay sau mỗi hoạt động;
•
Sách được triển khai dựa trên tư duy tiếp cận quy nạp,
từng hoạt động tạo ra hay
khơi
gợi
các biểu tượng,
tri
thức; nuôi
dưỡng cảm xúc của học sinh,
từ đó định
hướng thái độ và hành vi. Ghi nhớ được khai thác dựa trên sự tổng hợp, cụ thể hoá
những gì đã nhận thức
và
trải nghiệm
,
không gây áp lực
phải
nhớ theo kiểu thuộc
lòng hay ghi chép từng kiến thức và phải nhớ quá nhiều chi tiết.
QUAN ĐIỂM MỚI
KHI BIÊN SOẠN GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
4/28/2022
13
Hoạt động: Hỏi đáp nhanh
Hãy thực hiện nhanh các yêu cầu sau:
Nêu 4 mạch nội dung của chương trình GDCD 7
Nêu tổng số tiết của chương trình GDCD 7
Nêu số tiết từng mạch nội dung của chương trình GDCD 7
Nêu tỉ
lệ % tương ứng với
từng mạch nội
dung của chương
trình GDCD 7
14
MẠCH NỘI DUNG
Giáo dục
đạo đức
(35%)
Giáo dục
kĩ năng sống
(20%)
Giáo dục
kinh tế
(10%)
Giáo dục
pháp luật
(25%)
QUAN ĐIỂM MỚI KHI BIÊN SOẠN GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
15
•
Cấu trúc sách đảm bảo đủ các thành phần: phần, chương hoặc chủ đề; bài học;
giải thích thuật ngữ; mục lục.
Trong đó,
từng chủ đề thiết kế rất gọn,
logic và
đảm bảo tính mĩ thuật – thuận lợi để học sinh tiếp cận;
•
Cấu trúc bài học gồm: mở đầu,
khám phá,
luyện tập,
vận dụng.
Trong đó,
các
phần được cấu trúc một cách logic và mềm mại.
Đây là nền tảng để học sinh
định hướng các hoạt động khi học tập môn Giáo dục công dân.
CẤU TRÚC SÁCH
–
CẤU TRÚC BÀI HỌC
CẤU TRÚC NỘI DUNG
4/28/2022
16
Hoạt động: Sắp xếp thứ tự
Hãy sắp xếp thứ tự thông tin phù hợp dựa trên những gợi ý sau:
SGV
Tổ chức
Hướng dẫn
SHS
Mở đầu
Khám phá
Luyện tập
Vận dụng
SBT
Củng cố
Luyện tập
Vận dụng
17
SGV
Tổ chức
Hướng dẫn
SHS
Mở đầu
Khám phá
Luyện tập
Vận dụng
SBT
Củng cố
Luyện tập
Vận dụng
CẤU TRÚC SÁCH
–
CẤU TRÚC BÀI HỌC
CẤU TRÚC NỘI DUNG TRONG SÁCH
GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
18
Khai thác kinh nghiệm, khơi gợi cảm xúc của học sinh về thực tiễn liên quan đến kĩ
năng sống, các vấn đề kinh tế, chuẩn mực hành vi đạo đức, hành vi pháp luật. Các
dạng hoạt động được sử dụng trong phần Khởi động đa dạng: bài hát,
bài thơ,
ca
dao,
tục ngữ,
trò chơi… để tạo hứng thú và định hướng cho học sinh tiếp cận nội
dung chủ đề.
Ví dụ: Tìm những câu ca dao, tục ngữ về
quan tâm, cảm thông, chia sẻ được thể hiện
qua các bức tranh.
CẤU TRÚC BÀI HỌC – MỞ ĐẦU
Hoạt động: Xác định đặc trưng từng pha
19
Giúp học sinh nhận diện khái
niệm,
các
biểu hiện,
ý nghĩa của chuẩn mực đạo
đức; chuẩn mực pháp luật, các cách thức/
quy trình thực hiện kĩ
năng sống bằng
việc quan sát
tình huống điển hình,
chủ
động tìm hiểu,
cùng bạn phát
hiện,
nhận
biết
tri
thức
mới.
Kết
thúc
hoạt
động
Khám phá có phần Ghi
nhớ ngắn gọn,
dễ học, dễ nhớ.
CẤU TRÚC BÀI HỌC – KHÁM PHÁ
Hoạt động: Xác định đặc trưng từng pha
20
Giúp học sinh luyện tập,
thực hành kinh
nghiệm, kiến thức, kĩ năng kiến tạo ở hoạt
động trước vào tình huống cụ thể để xác
định được hành động phù hợp với
chuẩn
mực đạo đức, pháp luật. Tổ chức cho học
sinh thực hành các kĩ
năng thành phần
trong phần cách thức/
quy trình kĩ
năng
sống; tổ chức cho học sinh luyện tập, thực
hành kiến thức,
kĩ năng về các hoạt động
kinh tế cơ bản được kiến tạo trước đó.
CẤU TRÚC BÀI HỌC – LUYỆN TẬP
Hoạt động: Xác định đặc trưng từng pha
21
Giúp học sinh vận dụng các kiến
thức,
kĩ
năng đã học để thực hiện,
rèn luyện hành vi
trong thực tiễn.
Hình thức vận dụng cũng được định
hướng đa dạng,
phong phú sao cho
thích ứng với điều kiện và khả năng,
hứng thú của học sinh trong thực
tiễn.
CẤU TRÚC BÀI HỌC – VẬN DỤNG
Hoạt động: Xác định đặc trưng từng pha
22
ĐIỂM ĐẶC BIỆT CỦA SÁCH GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
Hoạt động: Nhận diện điểm đặc biệt
23
Sách Giáo dục công dân 7 sử dụng các ngữ liệu vừa truyền thống, vừa hiện đại;
hướng đến học sinh các vùng miền khác nhau trong cả nước nhưng có định
hướng phù hợp với học sinh có mục tiêu phát triển thành công dân toàn cầu, công
dân của thành phố thông minh;
Các hoạt động gồm nhiều màu sắc: động, tĩnh; cá nhân, nhóm; thi đua, tư duy;…
Đặc biệt, hoạt động thực hành mang đậm tính rèn luyện, gợi mở để thực hiện…
Hoạt động vận dụng được thiết kế có định hướng các hình thức trải nghiệm trong
Chương trình giáo dục phổ thông 2018 để có thể khai thác ở tại lớp và đặc biệt là
ở nhà…;
ĐIỂM ĐẶC BIỆT CỦA SÁCH GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
24
Sách Giáo dục công dân 7 khai thác hoạt động đúng đặc trưng của yêu cầu: phát
triển phẩm chất, năng lực nghĩa là bám vào các hoạt động hướng đến học sinh để
đạt được các yêu cầu cần đạt,
không tiếp cận nội dung bằng cách dùng các đề
mục, câu từ để giảm áp lực của học sinh khi học tập
Ví dụ: Tiếp cận một bài pháp luật, không ghi các nội dung về biểu hiện, đặc điểm,
hệ thống luật... mà đảm bảo các vấn đề này ẩn trong hoạt động để làm nền cho phần
ghi
nhớ nhằm hướng đến trọng điểm:
học sinh hoạt
động để phát
triển năng lực,
phẩm chất.
ĐIỂM ĐẶC BIỆT CỦA SÁCH GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
25
Sách tăng cường sử dụng các thông
tin,
tình huống,
trường hợp của thực
tế cuộc sống xung quanh, gần gũi với
đời
sống học sinh trong việc phân
tích,
đối
chiếu,
minh hoạ để các bài
học vừa có sức hấp dẫn,
nhẹ nhàng,
hiệu quả
cũng như khai
thác phát
triển năng lực,
phẩm chất
của học
sinh.
ĐIỂM ĐẶC BIỆT CỦA SÁCH GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
4/28/2022
26
Hoạt động: Khởi động
Hãy chọn một hoạt động cụ thể trong sách Giáo dục công dân 7, bộ sách Chân
trời sáng tạo để tổ chức khởi động cho lớp tập huấn
Sau đó, hãy chia sẻ ý nghĩa, tác dụng của hoạt động này trong việc thực hiện
kế hoạch bài dạy Giáo dục công dân 7.
Yêu cầu phát triển
–
Tìm cách thức hay phương án tổ chức khác với những gì đã trải nghiệm
–
Cải biên hoạt động này theo hướng sáng tạo.
4/28/2022
27
Hoạt động: Trải nghiệm
Hãy xem đoạn clip và cho biết,
giáo viên đã sử dụng phương pháp dạy
học gì? Vì sao?
GỢI Ý CHO KẾ HOẠCH BÀI DẠY
GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
28
QUAN TÂM, CẢM THÔNG, CHIA SẺ
BÀI 2, GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
Trò chơi: Ai nhanh hơn?
Chia lớp thành hai
đội
và cùng thi
đua:
một đội kể ra các biểu hiện của quan tâm,
cảm thông,
chia sẻ; đội còn lại kể ra các
biểu hiện của sự vô cảm.
Đội
nào kể
được nhanh hơn và nhiều hơn,
đội đó sẽ
dành chiến thắng.
Thời gian thi đua: 4 phút.
MỞ ĐẦU
Thông điệp
Cuộc sống của mỗi người không tránh khỏi
những lúc khó khăn,
hoạn nạn.
Thật sự ấm
lòng khi nhận được sự quan tâm, cảm thông,
chia sẻ của người khác.
Hành động trao và
nhận một cách tự nhiên ấy là nền tảng của
lòng thương yêu con người,
góp phần tôn
vinh những giá trị sống tốt đẹp.
MỞ ĐẦU
MỞ ĐẦU
KHÁM PHÁ
1. Hãy đọc câu chuyện sau và trả lời câu hỏi:
KHÁM PHÁ
1. Hãy đọc câu chuyện sau và trả lời câu hỏi:
KHÁM PHÁ
2.
Hãy
quan
sát
tranh
và
trả
lời
câu
hỏi
KHÁM PHÁ
2. Hãy quan sát tranh và trả lời câu hỏi
KHÁM PHÁ
3. Hãy
kể lại
câu
chuyện
theo
tranh;
đặt tên
và rút
ra bài
học
GHI NHỚ
LUYỆN TẬP
1. Hãy đọc tình huống và trả lời câu hỏi
LUYỆN TẬP
1. Hãy đọc tình huống và trả lời câu hỏi
LUYỆN TẬP
2. Hãy đọc tình huống và thực hiện yêu cầu
VẬN DỤNG
4/28/2022
44
Hoạt động: Thực hành chọn phương pháp
Hãy chọn ít nhất 2 slide trong kế hoạch dạy học bài Quan tâm,
cảm thông,
chia sẻ để thực hiện dạy giả định và cho biết:
–
Tên của phương pháp dạy học nên lựa chọn
–
Tên của kĩ thuật dạy học nên lựa chọn
Yêu cầu nâng cao
Việc điều chỉnh hay thay thế phương pháp, kĩ thuật dạy học định hướng trong
kế hoạch bài dạy khi triển khai dạy học phát triển năng lực cần lưu ý điều gì?
45
Chú trọng tổ chức, hướng dẫn các hoạt động để HS khám phá, phân tích, khai
thác thông tin,
xử lí tình huống thực tiễn,
trường hợp điển hình; tăng cường
sử dụng các thông tin,
tình huống,
trường hợp của thực tế cuộc sống xung
quanh, gần gũi với đời sống HS trong việc phân tích, đối chiếu, minh hoạ để
các bài học vừa có sức hấp dẫn,
vừa nhẹ nhàng,
hiệu quả; coi trọng tổ chức
hình thức trải nghiệm để HS tự phát hiện và chiếm lĩnh kiến thức mới,
phát
triển kĩ năng và thái độ tích cực trong môn Giáo dục công dân, trên cơ sở đó
hình thành phát triển phẩm chất và năng lực của người công dân tương lai.
YÊU CẦU VỀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
46
Kết hợp sử dụng các phương pháp dạy học
truyền thống với các phương pháp dạy học
hiện đại theo hướng tích cực hoá hoạt động
của người
học;
tăng cường sử dụng các
phương pháp dạy học đặc thù của môn Giáo
dục công dân như: giải quyết vấn đề,
phân
tích trường hợp điển hình kết
hợp nêu
gương;
trải
nghiệm;
xử lí
tình huống;
thảo
luận nhóm; đóng vai; dự án; thực hành;…
YÊU CẦU VỀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
4/28/2022
47
Hoạt động: Tư vấn
Hãy tham gia trò chơi
“Bắn tên”.
Mỗi
thầy cô khi
trả lời
1 câu hỏi
sẽ được
phép yêu cầu một thầy cô khác trả lời câu hỏi tiếp theo.
–
Cách chia tiết như thế nào là phù hợp với từng bài?
–
Số hoạt động khám phá có tương ứng với số yêu cầu cần đạt?
–
Phần vận dụng được tổ chức trên lớp hay ngoài lớp?
–
Khi chuyển tiết, có cần khởi động lại cho lớp học?
–
Đồ dùng và thiết bị dạy học tối thiểu của môn học là gì?
–
Việc thay thế một hoạt động trong sách có được phép hay không?
4/28/2022
48
Hoạt động: Tư vấn
–
Điểm cần lưu ý để đảm bảo đạt được yêu cầu cần đạt khi triển khai bài dạy là gì?
–
Với điều kiện chưa có máy chiếu, bài dạy ppt như bài mẫu chưa thể khai thác,
cần lưu ý điều gì?
–
Việc lựa chọn các kĩ thuật dạy học khi triển khai một hoạt động cụ thể được thực
hiện như thế nào?
–
Nếu một hoạt động vận dụng cho phép học sinh thực hiện ở nhà thì việc kiểm tra
có cần thiết hay bắt buộc?
4/28/2022
49
Hoạt động: Tư vấn
1. Cách chia tiết như thế nào là phù hợp với từng bài?
2. Số hoạt động khám phá có tương ứng với số yêu cầu cần đạt?
3. Phần vận dụng được tổ chức trên lớp hay ngoài lớp?
4. Khi chuyển tiết, có cần khởi động lại cho lớp học?
5. Đồ dùng và thiết bị dạy học tối thiểu của môn học là gì?
6. Việc thay thế một hoạt động trong sách có được phép hay không?
7. Điểm cần lưu ý để đảm bảo đạt được yêu cầu cần đạt khi triển khai bài dạy là gì?
8. Với điều kiện chưa có máy chiếu, bài ppt như bài mẫu khó khai thác, cần lưu ý điều gì?
9. Việc lựa chọn các kĩ thuật dạy học khi triển khai một hoạt động cụ thể được thực hiện
ra sao?
10. Nếu một hoạt động vận dụng cho phép học sinh thực hiện ở nhà thì việc kiểm tra có
cần thiết hay bắt buộc?
50
Kết
hợp các hình thức dạy học theo hướng linh hoạt,
phù hợp,
hiệu quả:
dạy học theo lớp,
theo nhóm và cá nhân;
dạy học ở
trong lớp và ở ngoài
lớp,
ngoài
khuôn viên nhà trường;
tăng
cường thực hành,
rèn luyện kĩ năng trong các tình huống cụ thể
của đời sống; tích cực sử dụng các phương tiện dạy học hiện đại
nhằm đa dạng, cập nhật thông tin, tạo hứng thú cho HS khi triển
khai môn Giáo dục công dân.
Hoạt động: Nhận diện hình thức dạy học
YÊU CẦU VỀ HÌNH THỨC DẠY HỌC
GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
4/28/2022
51
Hoạt động: Xây dựng câu hỏi đánh giá ấn tượng
Hãy chọn một chủ đề hay đề tài/ bài dạy ở sách Giáo dục công dân 7 bộ
sách Chân trời sáng tạo và xây dựng một câu hỏi tự luận để đánh giá kết
quả học tập học sinh.
52
KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP
MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
Trong chương trình Giáo dục phổ thông 2018, đánh giá kết quả giáo dục là đánh giá
mức độ HS đạt được về phẩm chất và năng lực so với các yêu cầu cần đạt của lớp
học,
cấp học nhằm ghi nhận sự tiến bộ và điểm còn hạn chế của mỗi HS tại thời
điểm nhất định trong quá trình phát triển của bản thân; đồng thời cung cấp thông tin
để GV điều chỉnh việc dạy học và cơ quan quản lí
giáo dục thực hiện phát
triển
chương trình.
Đánh giá kết quả giáo dục trong môn Giáo dục công dân cũng tuân thủ yêu cầu này
một cách nghiêm túc và toàn diện được gợi ý trong sách GV.
53
Thời
lượng dành cho đánh giá kết
quả
giáo dục được quy định trong chương
trình giáo dục phổ thông môn Giáo dục
công dân là 10% trong tổng số 35 tiết ở
khối lớp 7 (tương đương với 4 tiết). Nội
dung là đánh giá cuối học kì và cuối năm
học.
KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP
MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
54
– Khi đánh giá thông qua các nhiệm vụ học tập của môn Giáo dục công
dân, công cụ đánh giá chỉ nên là những bài trắc nghiệm vừa sức, chủ yếu
để HS lựa chọn phương án đúng/sai,
nên/không nên,
đồng tình/không
đồng tình, có lợi/có hại,...
– Đánh giá thông qua các nhiệm vụ học tập của môn học Giáo dục công
dân cần kết
hợp với
đánh giá thông qua quan sát
biểu hiện về thái
độ,
hành vi ứng xử của HS trong quá trình tham gia các hoạt động học tập
được tổ chức trên lớp học, hoạt động nhóm, hoạt động tập thể.
NGUYÊN TẮC ĐÁNH GIÁ
55
–
Đánh giá quá trình học tập môn Giáo dục công
dân trên lớp cần kết
hợp với
đánh giá thông qua
quan sát biểu hiện về thái độ, hành vi ứng xử của
HS trong quá trình sinh hoạt ở nhà và tham gia các
hoạt động cộng đồng.
– Kết quả đánh giá toàn diện HS ở môn Giáo dục
công dân phải kết hợp các loại hình đánh giá: GV
đánh giá,
HS tự đánh giá,
HS đánh giá lẫn nhau,
phụ huynh đánh giá con em,…; trong đó đánh giá
của GV là quan trọng nhất.
NGUYÊN TẮC ĐÁNH GIÁ
56
Đánh giá thường xuyên là một hình thức đánh giá trong dạy học môn Giáo dục
công dân được thực hiện qua từng hoạt động, tiết học, bài học.
Mục đích của đánh giá thường xuyên là giúp GV,
HS xác định mức độ được giáo
dục của từng HS trên cơ sở đối chiếu với mục tiêu, các yêu cầu cần đạt theo chương
trình môn Giáo dục công dân,
từ đó tác động phù hợp nhằm giúp các em tiến bộ
không ngừng.
Trong đánh giá thường xuyên môn Giáo dục công dân,
ngoài GV,
cả HS cũng tự
đánh giá bản thân và đánh giá lẫn nhau nhằm tạo ra sự thống nhất.
ĐÁNH GIÁ THƯỜNG XUYÊN
57
Đánh giá định kì ở môn Giáo dục công dân thực hiện vào bốn thời điểm:
giữa học kì 1, cuối học kì 1, giữa học kì 2 và cuối năm học.
Nội dung đánh giá định kì gồm:
– Các biểu hiện về phẩm chất,
năng lực chung và năng lực đặc thù mà
chương trình quy định theo các nội dung, bài đã học.
– Các yêu cầu cần đạt theo các nội dung, bài đã học được quy định trong
chương trình môn học.
ĐÁNH GIÁ ĐỊNH KÌ
58
Trên cơ sở đánh giá thường xuyên,
đối chiếu mức độ hoàn thành nhiệm vụ,
kết quả đạt
được của HS với mục tiêu, yêu cầu cần đạt của chương trình môn Giáo dục công dân, GV
đánh giá cá nhân HS theo một trong các mức sau:
– Hoàn thành tốt: Thực hiện tốt các yêu cầu học tập của môn Giáo dục công dân.
– Hoàn thành: Thực hiện được các yêu cầu học tập của môn Giáo dục công dân.
– Chưa hoàn thành: Chưa thực hiện được một số yêu cầu học tập môn Giáo dục công dân.
Những phương pháp kiểm tra, đánh giá thường được vận dụng trong đánh giá định kì môn
Giáo dục công dân là vấn đáp, kiểm tra viết.
ĐÁNH GIÁ ĐỊNH KÌ
59
1. Tìm hiểu bài kiểm tra tự luận
Bài kiểm tra tự luận là một phương pháp kiểm tra viết nhằm kiểm tra, đánh
giá bài
làm của HS như nhớ lại,
sắp xếp lại,
vận dụng những tri
thức và kĩ
năng đã học vào việc suy luận, giải quyết những vấn đề theo yêu cầu của câu
hỏi kiểm tra (như trình bày, giải thích, phân tích, chứng minh, so sánh, làm bài
tập thực hành,...).
Bài kiểm tra tự luận thường được vận dụng để kiểm tra,
đánh giá trong,
sau
khi GV tiến hành một hoạt động, tiết học, bài học.
HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ
60
2. Trắc nghiệm khách quan
Trắc nghiệm khách quan là một phương pháp kiểm tra viết nhằm đánh giá kết quả học
tập của HS qua bài viết của các em với những câu trả lời cho các câu hỏi, bài tập; về cơ
bản, mang tính lựa chọn hoặc điền thêm một số từ.
Trong dạy học môn Giáo dục công dân, trắc nghiệm khách quan có thể được sử dụng để
kiểm tra, đánh giá kiến thức, thái độ và kĩ năng, hành vi của HS.
Để kiểm tra, đánh giá kiến thức, có thể sử dụng nhiều dạng câu hỏi khác nhau. Tuy nhiên,
đối với từng nội dung kiến thức cụ thể, để bảo đảm hiệu quả, cần vận dụng dạng phù hợp.
Cụ thể, đối với nội dung sự cần thiết thực hiện bài học đạo đức, dạng câu hỏi trắc nghiệm
thường được sử dụng là điền khuyết.
HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ
61
2. Trắc nghiệm khách quan:
Để kiểm tra, đánh giá thái độ, bài tập trắc nghiệm yêu cầu HS bày tỏ thái độ
của mình (đồng ý,
không đồng ý...) đối với ý kiến,
quan niệm liên quan đến
bài học.
Để kiểm tra,
đánh giá kĩ
năng nhận xét
hành vi,
xử lí
tình huống đạo đức,
dạng trắc nghiệm thường được sử dụng là điền đúng – sai, nhiều lựa chọn.
Đối với việc kiểm tra,
đánh giá hành vi,
HS cần tự đánh giá việc thực hiện
hành vi liên quan đến bài học.
HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ
62
3. Phương pháp quan sát:
Quan sát là phương pháp sử dụng giác quan (chủ yếu là thị
giác và thính
giác) để xem xét, làm rõ sự vật, hiện tượng theo mục đích đã xác định.
Trong dạy học môn Giáo dục công dân,
quan sát được sử dụng để kiểm tra,
đánh giá cả quá trình và kết quả hoạt động của HS trên cơ sở đối chiếu với
mục tiêu đề ra. Phương pháp quan sát chủ yếu nhằm kiểm tra, đánh giá những
biểu hiện năng lực và thái độ,
hành vi của HS theo từng hoạt động,
bài học
của môn Giáo dục công dân.
HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ
63
4. Phương pháp vấn đáp:
Vấn đáp là phương pháp hỏi và đáp giữa GV và HS nhằm làm sáng tỏ quá trình học tập
của HS và kết quả đạt được. Phương pháp vấn đáp được vận dụng để kiểm tra, đánh giá
HS học tập môn Giáo dục công dân trước, trong và sau khi tiến hành một hoạt động, một
tiết học, cũng như sau khi kết thúc một bài,...
Trong dạy học môn Giáo dục công dân, phương pháp này giúp GV kiểm tra, đánh giá kiến
thức, thái độ, kĩ năng, hành vi của HS liên quan đến bài học. Qua đó, GV có thể phát hiện
không chỉ những kết quả học tập đó mà còn quá trình HS tư duy (với câu hỏi “tại sao”,
qua đó, HS giải thích nguyên nhân, thể hiện tư duy,...).
HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ
64
5. Phương pháp đánh giá sản phẩm học tập:
Phương pháp đánh giá sản phẩm học tập
dựa vào sản phẩm được HS làm ra, để xác định
kết quả học tập của các em.
Trong dạy học môn Giáo dục công dân, những
sản phẩm của HS có thể là kết
quả các hoạt
động khác nhau như: thảo luận nhóm,
điều tra
các sự vật, hiện tượng trong thực tiễn, thực hiện
hành vi, công việc trong cuộc sống,...
HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ
65
5. Phương pháp đánh giá sản phẩm học tập:
Những sản phẩm hoạt động có thể được thể hiện qua:
– Các loại phiếu học tập (phiếu làm việc cá nhân,
thảo luận nhóm,
phiếu điều tra,
phiếu
rèn luyện, phiếu báo cáo).
– Hiện thực được cải tạo, nhất là kết quả của các hoạt động lao động (những sản phẩm này
được GV quan sát trực tiếp hoặc gián tiếp qua các bức ảnh).
– Tranh ảnh, thiệp, tranh tuyên truyền, cổ động...
– Những đồ dùng (quần áo, sách vở...), tiền bạc được HS quyên góp...
HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ
66
5. Phương pháp đánh giá sản phẩm học tập:
Đối với sản phẩm là các phiếu học tập,
GV nghe HS trình bày hoặc đọc kết
quả được HS ghi trong phiếu, đối chiếu với đáp án (với làm việc cá nhân, thảo
luận nhóm) hay những yêu cầu hoạt
động (với
các hoạt
động điều tra,
thực
hiện hành vi) để đưa ra quyết định xử lí thông tin một cách phù hợp
Trong nhiều trường hợp,
sản phẩm thể hiện qua các phiếu học tập phản ánh
kết quả điều tra, thực hiện hành vi, cần có sự xác nhận của các lực lượng giáo
dục liên quan.
HÌNH THỨC, PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ
4/28/2022
67
Hoạt động: Quan sát và làm việc nhóm
Yêu cầu
Hãy quan sát clip sau và thảo luận theo yêu cầu:
Kế hoạch bài dạy môn Giáo dục công dân 7 cần lưu ý điểm gì?
(Không quan tâm nhiều đến mẫu kế hoạch bài dạy hay khung mẫu giáo
án hay kế hoạch dạy học)
68
LẬP KẾ HOẠCH DẠY HỌC MÔN
GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
– Lấy HS làm trung tâm:
Các hoạt
động được tổ chức đều hướng đến HS.
Đẩy
mạnh việc hướng dẫn và giao nhiệm vụ tập luyện cho HS.
– Cụ thể hoá mục tiêu trong từng kế hoạch: Khi lập kế hoạch dạy học cần đưa ra
mục tiêu đầy đủ và cụ thể để đáp ứng được những yêu cầu cần đạt trong chương
trình và vừa sức với năng lực của HS.
– Lập kế hoạch dạy học bằng nhiều hoạt
động đa dạng:
Các hoạt
động nên chú
trọng vào việc HS được thực hành,
tiếp cận trực tiếp nội dung kiến thức,
HS tích
cực thực hiện công việc và có sản phẩm học tập cần thiết.
69
– Thời gian tổ chức tiết học: Tuỳ thuộc vào thời gian diễn ra tiết học, GV có
thể linh hoạt lựa chọn các trò chơi,
hình thức luyện tập phù hợp nhằm tăng
hiệu quả của việc tham gia hoạt động của HS.
– Không ngừng sáng tạo:
Để tổ chức một
tiết
dạy học hay và sinh động,
không thể thiếu sự sáng tạo của GV – người
tổ chức hoạt
động.
GV có thể
sáng tạo:
bổ sung luật
chơi
ở trò chơi
để tăng tính cạnh tranh,
hấp dẫn;
sử
dụng dụng cụ thay thế bằng vật
liệu tái
chế hoặc có thể hướng dẫn và giao
nhiệm vụ làm dụng cụ tái chế cho HS,…
LẬP KẾ HOẠCH DẠY HỌC MÔN
GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
70
– Không nên triển khai
nhiều nội
dung kiến thức vào tiết
học:
Khác với
chương trình giáo dục hiện hành, chương trình giáo dục phổ thông mới đánh
giá HS qua sự phát triển hằng ngày về năng lực và phẩm chất. GV nên lập kế
hoạch dạy học cụ thể, nội dung không quá nhiều nhưng vẫn đảm bảo mức cơ
bản để tất cả HS có thể đáp ứng các yêu cầu cần đạt trong chương trình. Mỗi
bài học trong SGK Giáo dục công dân 7 có thể được dạy trong nhiều tiết, GV
có thể chủ động lập kế hoạch dạy học phù hợp với
đặc điểm của HS,
nhà
trường, địa phương với số tiết có gợi ý ở sách GV...
LẬP KẾ HOẠCH DẠY HỌC MÔN
GIÁO DỤC CÔNG DÂN 7
HỆ TÀI NGUYÊN TRỰC TUYẾN
VÀ
GÓC HỖ TRỢ
71
o
Giới thiệu sách
o
Hướng dẫn sử dụng sách
o
Ma trận kiến thức, kĩ năng
o
Phân phối chương trình
o
Thiết kế bài dạy
o
Tài liệu tập huấn
o
Video giới thiệu bộ môn
o
Video minh hoạ tiết dạy (cho tất cả các kiểu bài) tham khảo
o
Video phân tích tiết dạy minh hoạ
HỆ TÀI NGUYÊN TRỰC TUYẾN
72
www.chantroisangtao.vn
taphuan.nxbgd.vn
hanhtrangso.nxbgd.vn
o
Ghi nhận các góp ý của bạn đọc, chuyển đến ban biên tập để tham khảo, phản biện và chỉnh sửa.
o
Kết nối tập huấn giữa giáo viên với tác giả, chủ biên, tổng chủ biên các môn học.
o
Hỗ trợ phát hành và công tác thư viện.
GÓC HỖ TRỢ
73
www.chantroisangtao.vn/hotro
TRÂN TRỌNG CẢM ƠN!
74
