ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP THI HỌC SINH GIỎI
I. Lý thuyết:
1. So sánh sự giống nhau và khác nhau về kết quả ở F
1
và F
2
trong di truyền
trội hoàn toàn và không hoàn toàn. Những nguyên nhân nào dẫn đến sự giống
nhau và khác nhau trong trường hợp lai một cặp tính trạng trội hoàn toàn
hoặc không toàn. Cho ví dụ minh họa.
→ Trả lời:
* Giống nhau:
- Tỉ lệ kiểu gen F
1
, F
2
giống nhau
- F
1
đều đồng nhất về kiểu hình, F
2
phân tính
* Khác nhau
:
Trội hoàn toàn
Trội không hoàn toàn
F
1
đồng tính về tính trạng trội
F
1
đồng tính về tính trạng trung gian
Tỉ lệ kiểu hình của F
2
là 3 trội : 1
lặn
Tỉ lệ kiểu hình của F
2
là 1 trội : 2 trung gian : 1
lặn
* Nguyên nhân giống nhau: Gen nằm trên NST, sự phân ly và tổ hợp của NST
trong giảm phân dẫn đến sự phân ly và tổ hợp của các gen. Sự kết hợp ngẫu nhiên
giữa các loại giao tử trong quá trình thụ tinh. Do đó F
1
có 100% Aa và F
2
có 1AA :
2Aa : 1aa
* Nguyên nhân khác nhau:
- Trong hiện tượng trội hoàn toàn, gen trội A lấn át hoàn toàn gen lặn a nên kiểu
gen dị hợp Aa cũng biểu hiện kiểu hình trội như kiểu gen đồng hợp AA
- Trong hiện tượng trội không hoàn toàn, gen trội A không lấn át hoàn toàn gen lặn
a nên kiểu gen dị hợp Aa biểu hiện kiểu hình trung gian
* Hs tự cho ví dụ:
2. Nếu không dùng phép lai phân tích có thể sử dụng thí nghiệm lai nào để xác
định một cơ thể có kiểu hình trội là thể đồng hợp hay thể dị hợp được không?
Cho ví dụ minh họa.
→ Trả lời:
- Cho cơ thể mang kiểu hình trội tự thụ phấn:
+ Nếu kết quả của phép lai là đồng tính thì cá thể mang kiểu hình trội là đồng hợp
+ Nếu kết quả của phép lai là phân tính theo tỉ lệ 3 trội : 1 lặn thì cá thể mang kiểu
hình trội là dị hợp
- Ví dụ minh họa:
P: hoa đỏ x hoa đỏ
P: hoa đỏ x hoa đỏ
AA AA
Aa Aa
G
p
: A A
G
p
: A, a
A, a
F : 100%AA: 100% hoa đỏ
F: 1AA: 2Aa: 1aa ( 3 hoa đỏ: 1
hoa trắng)
3. Biến dị tổ hợp là gì? Biến dị tổ hợp có ý nghiã gì đối với chọn giống và tiến
hóa? Vì sao ở các loài giao phối biến dị lại phong phú hơn nhiều so với những
loài sinh sản vô tính?
→ Trả lời:
* Biến dị tổ hợp: là sự tổ hợp lại các tính trạng của bố và mẹ qua quá trình sinh sản
* Biến dị tổ hợp ccó ý nghĩa đối với chọn giống và tiến hóa:
Vì biến dị tổ hợp tạo ra sự phong phú đa dạng về kiểu gen , kiểu hình ở sinh vật.