§ 7: HỖN SỐ
A. KIẾN THỨC CẦN NHỚ
1. Cho
a
và
b
là hai số nguyên dương,
a
b
,
a
không chia hết cho
b
. Nếu
a
chia cho
b
được
thương là
q
và số dư là
r
, thì ta viết
a
r
q
b
b
và gọi
r
q
b
là hỗn số. Đọc là “
,
q r
phần
b
”.
2. Với hỗn số
r
q
b
, ta gọi
q
là phần số nguyên và
r
b
là phần phân số của hỗn số.
3. Ta đổi được hỗn số
r
q
b
thành phân số theo quy tắc sau:
.
.
r
q b
r
q
b
b
B. BÀI TẬP CÓ HƯỚNG DẪN
DẠNG 1: Đổi phân số ra hỗn số
Bài 1.
Đổi phân số sau ra hỗn số (nếu được) và cho biết phần số nguyên và phần phân số của hỗn số đó:
a)
25
7
;
b)
2022
2021
;
c)
2020
2021
;
d)
202020202020
3
.
Hướng dẫn:
Để viết một phân số
a
b
(
a
và
b
là hai số nguyên dương,
a
b
,
a
không chia hết cho
b
dưới dạng
hỗn số, ta thường làm như sau:
Bước 1. Chia
a
cho
b
ta được thương
q
và số dư
r
;
Bước 2. Viết dạng hỗn số của phân số đó bằng cách sử dụng công thức:
q
a
r
b
b
Khi đó,
q
là phần số nguyên và
r
b
là phần phân số của hỗn số.
DẠNG 2: Đổi hỗn số ra phân số
Bài 2.
Cách viết nào sau đây biểu thị hỗn số ? Đổi hỗn số đó ra phân số (nếu được).
a)
3
12
5
b)
5
7
7
c)
5
2
4
d)
12
5
6
Hướng dẫn:
Quy tắc:
.
r
q b
r
q
r
b
b
b
.
DẠNG 3: So sánh hỗn số
Bài 3. So sánh