22 bài văn mẫu lớp 9 – Luyện thi vào 10 THPT

22 BÀI VĂN THAM KHẢO LỚP 9 THI VÀO 10 THPT

Đề

1.

Em hãy phân tích đoạn trích “Kiều ở lầu Ngưng Bích” trích trong tác phẩm “Truyện Kiều” của

Nguyễn Du.

NguyÔn Du lµ mét bËc thÇy vÒ t¶ c¶nh. NhiÒu c©u th¬ t¶ c¶nh cña «ng cã thÓ coi nh lµ chuÈn mùc cho

vÎ ®Ñp cña th¬ ca cæ ®iÓn:

- Díi tr¨ng, quyªn ®· gäi hÌ

§Çu têng löa lùu lËp loÌ ®©m b«ng.

- Long lanh ®¸y níc in trêi

Thµnh x©y khãi biÕc, non ph¬i bãng vµng...

Víi nh÷ng c©u th¬ nµy, NguyÔn Du ®· lµm ®Ñp, lµm giµu cã thªm rÊt nhiÒu cho ng«n ng÷ d©n téc. Tõng

cã ý kiÕn cho r»ng, so víi tiÕng H¸n vèn cã tÝnh hµm sóc, tÝnh biÓu hiÖn rÊt cao th× tiÕng ViÖt trë nªn qu¸

n«m na, Ýt kh¶ n¨ng biÓu hiÖn. Tuy nhiªn, NguyÔn Du ®· chøng minh r»ng ng«n ng÷ tiÕng ViÖt cã mét kh¶

n¨ng biÓu hiÖn v« giíi h¹n.

Nhng NguyÔn Du kh«ng chØ giái vÒ t¶ c¶nh mµ cßn giái vÒ t¶ t×nh c¶m, t¶ t©m tr¹ng. Trong quan niÖm

cña «ng, hai yÕu tè t×nh vµ c¶nh kh«ng t¸ch rêi nhau mµ lu«n ®i liÒn víi nhau, bæ sung cho nhau. VÝ dô,

trong hai c©u th¬ t¶ c¶nh chÞ em Thuý KiÒu ®i ch¬i xu©n:

Nao nao dßng níc uèn quanh

DÞp cÇu nho nhá cuèi ghÒnh b¾c ngang.

C¶nh rÊt ®Ñp vµ thanh, øng víi t©m hån hai chÞ em ®ang nhÑ nhµng th¬i thíi. Ngîc l¹i, khi ngêi buån th×

c¶nh còng buån theo. Trong mét ®o¹n th¬ kh¸c thuéc TruyÖn KiÒu, «ng viÕt:

C¶nh nµo c¶nh ch¼ng ®eo sÇu

Ngêi buån c¶nh cã vui ®©u bao giê.

Hai c©u th¬ nµy thÓ hiÖn rÊt râ quan niÖm cña NguyÔn Du vÒ mèi quan hÖ gi÷a t©m tr¹ng cña con ngêi

vµ c¶nh vËt. C¶nh vËt ®Ñp hay kh«ng ®Ñp, nhÑ nhµng, thanh tho¸t hay nÆng nÒ, u ¸m phô thuéc rÊt nhiÒu

vµo t©m tr¹ng cña con ngêi tríc c¶nh ®ã.

§o¹n trÝch "KiÒu ë lÇu Ngng BÝch" lµ sù kÕt hîp, giao hoµ cña hai yÕu tè c¶nh vËt vµ t©m tr¹ng. VÒ c¶nh

vËt cã lÇu cao, cã non xanh níc biÕc, s¬n thuû h÷u t×nh. NÕu Thuý KiÒu ë vµo mét hoµn c¶nh kh¸c, trong

t©m tr¹ng kh¸c th× h¼n c¶nh ®ã sÏ rÊt ®Ñp. Tuy nhiªn, t©m tr¹ng KiÒu l¹i ®ang rÊt u ¸m, sÇu n·o: bÞ Tó Bµ

giam láng ë lÇu Ngng BÝch, KiÒu da diÕt nhí cha mÑ, nhí ngêi yªu, ®ång thêi l¹i rÊt ®au xãt cho th©n phËn

m×nh. C¶nh vËt, do ®ã, nhuèm mµu t©m tr¹ng:

Tríc lÇu Ngng BÝch kho¸ xu©n

VÎ non xa, tÊm tr¨ng gÇn ë chung.

KiÒu ng¾m c¶nh hay KiÒu ®èi c¶nh? ThËt khã cã thÓ nãi lµ "ng¾m" theo nghÜa th«ng thêng cña tõ nµy.

Bëi "ng¾m" cã nghÜa lµ chiªm ngìng, thëng ngo¹n. KiÒu ®ang trong t©m tr¹ng nh thÕ sao cã thÓ thëng

ngo¹n cho ®îc? Bëi vËy, dï cã c¶ "vÎ non xa" lÉn "tÊm tr¨ng gÇn" nhng c¶nh vËt Êy ch¼ng thÓ nµo gîi

lªn mét chót t¬i vui hay Êm ¸p. Nhµ th¬ ®· dïng hai ch÷ "ë chung" thËt khÐo. KiÒu tr«ng thÊy tÊt c¶

nh÷ng thø ®ã nhng víi nµng, chóng ch¼ng kh¸c g× nhau vµ cµng kh«ng cã g× ®Æc biÖt. Hai yÕu tè tr¸i ng-

îc (non xa, tr¨ng gÇn) tëng nh phi lÝ nhng thùc ra ®· diÔn t¶ rÊt chÝnh x¸c sù trèng tr¶i cña c¶nh vËt qua

con m¾t cña KiÒu. Khung c¶nh "bèn bÒ b¸t ng¸t" chØ cµng khiÕn cho lßng ngêi thªm gîi nhí:

Bèn bÒ b¸t ng¸t xa tr«ng

C¸t vµng cån nä, bôi hång dÆm kia.

Cã thÓ h×nh dung rÊt râ mét kh«ng gian mªnh mang ®ang tr¶i réng ra tríc m¾t KiÒu. Mét ngêi b×nh th-

êng ®øng tríc kh«ng gian Êy còng khã ng¨n ®îc nçi buån. Víi KiÒu, kh«ng gian réng r·i, trèng tr¶i Êy chØ

cµng khiÕn nµng suy nghÜ vÒ cuéc ®êi m×nh:

GV: Lê Văn Bình – Trường THCS Lương Thế Vinh

1

Để tải trọn bộ chỉ với 50k, vui lòng liên hệ qua Zalo 0898666919 hoặc Fb: Hương Trần