TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TÔ HIỆU
TỔ KHOA HỌC XÃ HỘI
NHÓM GDCD 6
I. Khởi động
TRÒ CHƠI:
ĐUỔI HÌNH BẮT
CHỮ
Hình ảnh
gợi em nhớ
đến câu thơ
nào?
TRÒ CHƠI:
ĐUỔI HÌNH BẮT
CHỮ
Hình ảnh
gợi em nhớ
đến câu thơ
nào?
ĐÁP ÁN:
Bàn tay ta làm nên tất vả
Có sức người sỏi đá cũng thành công
Câu thơ sau thể hiện đức tính gì?
Bàn tay ta làm nên tất vả
Có sức người sỏi đá cũng thành công
Đáp án: Tự lập
GDCD 6
Bài 5:
TỰ LẬP
TRƯỜNG THCS TÔ HIỆU
TỔ KHXH- NHÓM GDCD 6
Giáo viên: Vũ Thị Ánh Tuyết
II. Khám phá
1.
Thế nào là tự lập
Tự lập từ lòng yêu thương gia đình
Bố đi xa. Mẹ ốm triển miên. Bé Trường thua
thiệt đủ đường. Một năm nay, bệnh ung thư của
mẹ trở nên trầm trọng, không thể đi lại. Tất cả
việc trong nhà đều đến tay Trường. Em dần quen
với mọi việc trong nhà và trở thành “trụ cột” của
gia đình khi mới 5 tuổi. Ai cũng bảo Trường thật
kiên cường.
Cậu bé tự chăm lo cho bản thân: tắm rửa, ăn uống, vệ sinh cá nhân. Không
những thế,Trường còn biết chăm sóc mẹ khi đau ốm, dọn dẹp nhà cửa,... Nhìn bạn
bè được bố mẹ đưa đón, được chơi các trò chơi khác nhau, các cô chú hàng xóm
thấy thương Trường, bảo sẽ đưa Trường đi chơi. Trường cảm ơn và đáp: “Cháu
phải ở nhà phụ mẹ. Chiều nào đúng giờ cháu củng xoa dầu, bóp tay chân cho mẹ
đỡ đau ạ.”
Lê Phương -Trung Kiên (Theo báo dantri.com.vn)
ĐỌC TRUYỆN
Câu 1: Em hãy liệt kê những biểu hiện tự lập của Trường?
Câu 2: Em thích nhất việc làm nào của bé Trường trong câu
chuyện trên? Tại sao?
Câu 3: Em rút ra được điều gì cho bản thân từ câu chuyện của
Trường?
Câu 4: Thế nào là tự lập?
THẢO LUẬN NHÓM
ĐỌC TRUYỆN
PHIẾU
BÀI
TẬP
.........................................................................
.........................................................................
.........................................................................
.......................................................................
.......................................................................
........................................................................
......................................................................
Câu 4: Thế nào là tự
lập
........................................................................
......................................................................
.
THẢO LUẬN
NHÓM
Câu 1: Em hãy liệt kê
những
biểu
hiện
tự
lập của Trường?
Câu
3:
Em
rút
ra
được điều gì cho bản
thân
từ
câu
chuyện
của Trường?
Câu 2: Em thích nhất
việc làm nào của bé
Trường trong câu
chuyện trên? Tại sao?
PHIẾU
BÀI
TẬP
Câu
4:
Qua
câu
chuyện
trên
em
rút
ra bài học gì cho bản
thân?
Tự lập là tự làm, tự giải quyết công
việc của mình không dựa dẫm, phụ
thuộc vào người khác.
Câu 1: Em hãy liệt kê
những
biểu
hiện
tự
lập của Trường?
Câu
3:
Em
rút
ra
được điều gì cho bản
thân
từ
câu
chuyện
của Trường?
Câu 2: Em thích nhất
việc làm nào của bé
Trường trong câu
chuyện trên? Tại sao?
Có thể: Trường biết chăm sóc mẹ khi đau
ốm, thể hiện lòng hiếu thảo
-Tự chăm lo cho bản thân: tắm rửa, ăn uống,
vệ sinh cá nhân.
-Trường còn biết chăm sóc mẹ khi đau ốm, dọn
dẹp nhà cửa,...
-
Không trông chờ, dựa dẫm người khác
- Phải quyết tâm không ngại khó khăn.
- Có ý chí và nghị lực vươn lên và tự lập
trong học tập và trong cuộc sống
Tự
lập
là
tự
làm
lấy,
tự
giải
quyết công việc của mình, tự lo
liệu, tạo dựng cho cuộc sống của
mình;
không
trông
chờ,
dựa
dẫm, phụ thuộc vào người khác.
2. Biểu hiện của tính tự lập
15
Gấp quần áo gọn gàng
Dùng chân để viết
Lau dọn nhà cửa
Phải để mẹ gọi dậy
Mẹ phải chuẩn bị trang phục
Nhờ bạn chép bài
Quan sát hình dưới đây và nhận xét hành vi của các bạn
Biểu
hiện của
tự lập
Biểu
hiện
chưa tự
lập
16
Tổ 1: Tìm những việc thể hiện tính tự lập trong học tập?
Tổ 2: Tìm những việc thể hiện tính tự lập trong lao động?
Tổ 3: Tìm những việc thể hiện tính tự lập trong cuộc sống
hằng ngày?
Tổ 4: Tìm những biểu hiện trái với tính tự lập?
Những việc làm thể hiện tính tự lập trong học tập, lao động và công việc hằng ngày.
Học tập
Lao động
Công việc
hàng ngày
-
Tự mình đi xe đạp đến
lớp.
- Tự học bài và làm bài
tập.
- Tự chuẩn bị đồ dùng học
tập trước khi đến lớp.
-Tự giác giơ tay phát biểu
xây dựng bài…
- Trực nhật lớp.
- Hoàn thành tốt công việc
lao động trường giao.
- Chăm sóc bồn hoa, cây
xanh.
- Giữ gìn vệ sinh trường lớp
sạch sẽ.
- Nỗ lực vươn lên xóa đói
giảm nghèo…
-
Chấp hành tốt nội qui học
sinh.
- Thực hiện tốt luật an toàn
giao thông.
- Tự mình hoàn thành
nhiệm vụ được phân
công…
*Biểu hiện:
- Là sự tự tin, bản lĩnh cá nhân, dám đương đầu
với những khó khăn thử thách.
-Có ý chí nỗ lực phấn đấu vươn lên trong cuộc
sống.
- Không trông chờ, dựa dẫm, ỷ lại, phụ thuộc vào
người khác.
TÔI LÀ....
PHÓNG VIÊN NHÍ
Hãy kể một số tấm gương về
tự lập trong cuộc sống hàng
ngày mà em biết
(có thể kể chuyện, chiếu clip,
dựng hoạt cảnh...)
HOẠT ĐỘNG DỰ ÁN
HOẠT ĐỘNG DỰ ÁN
Thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký
Những vận động viên tham gia Đại hội thể dục thể thao dành cho người
khuyết tật, có người bị mù cả đôi mắt, có người bị mất đi một bộ phận trên cơ
thể của mình, nhưng với tính tự lập họ đã vượt qua những trận đấu gay go
đem vinh quang về cho nước nhà…
26
Thảo luận cặp đôi:
Điểm khác biệt giữa người tự
lập và người không tự lập là gì?
-
Tự tin, bản lĩnh
- Đương đầu khó
khăn, thử thách.
-
Ý chí, nỗ lực
vươn lên.
Thành công
được mọi người
quí trọ
ng
Tự lập
-
Nhút nhát, không
bản lĩnh.
- Lo sợ, ngại khó.
- Ỷ lại, dựa dẫm.
-
Phụ thuộc vào
người khác.
Thất bại, bị xem
thường.
Không tự lập
T
ừ
n
h
ữ
n
g
t
ấ
m
g
ư
ơ
n
g
k
ể
t
r
ên
,
h
ã
y
ch
o
b
i
ết
t
ự
l
ậ
p
c
ó
ý
n
g
h
ĩ
a
n
h
ư
t
h
ế
n
à
o
t
r
o
n
g
c
u
ộ
c
s
ố
n
g
?
*Ý nghĩa:
-Giúp chúng ta tự tin,
có bản lĩnh cá nhân.
-Giúp chúng ta thành
công trong cuộc sống.
-Xứng đáng được
người khác yêu mến,
kính trọng.
E
m
h
ã
y
đ
á
n
h
g
i
á
k
h
ả
n
ă
n
g
t
ự
l
ậ
p
c
ủ
a
b
ả
n
t
h
â
n
?
Đ
ề
x
u
ấ
t
c
á
c
h
r
è
n
l
u
y
ệ
n
t
í
n
h
t
ự
l
ậ
p
?
*Cách rèn luyện:
- Chúng ta cần chủ
động làm việc.
- Tự tin và quyết tâm
khi thực hiện hành
động.
- Học sinh rèn luyện
tính tự lập trong học
tập, công việc và sinh
hoạt hằng ngày.
III. Luyện tập
Chúng ta cần chủ động làm việc.
Tự tin và quyết tâm khi thực hiện hành động.
Giúp chúng ta thành công trong cuộc sống.
Xứng đáng được người khác yêu mến, kính trọng.
Giúp chúng ta tự tin, có bản lĩnh cá nhân.
Không trông chờ, dựa dẫm, ỷ lại, phụ thuộc vào người khác.
Có ý chí nỗ lực phấn đấu vươn lên trong cuộc sống.
TỰ
LẬP
Tự lập là chủ động, tự giác, làm công việc bằng khả năng, sức
lực của mình.
Biểu
hiện:
Khái
niệm:
Là sự tự tin, bản lĩnh cá nhân, dám đương đầu với những
khó khăn thử thách.
Ý nghĩa:
Cách
rèn
luyện:
Em hãy quan sát bảng kế hoạch hoạt động trong hè và nhận xét về tính tự lập của bạn Hoa
BẢNG
KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNG TRONG HÈ
Lĩnh vực
Nội dung công việc
Biện pháp thực hiện
Kết quả
Học tập
-Học tiếng Anh
- Làm bài tập hè
-
Học 5-7 từ mới mỗi
ngày
-
Học 2-3 môn mỗi ngày
-
Thuộc được 100 từ mới
-
Hoàn thành bài tập hè
Lao động
- Dọn dẹp nhà cửa
- Chăm sóc vườn cây của
bà nội.
-
Quét nhà mỗi ngày, tự
rửa chén bát sau khi ăn.
-
Tưới cây hằng ngày.
-
Đôi lúc quên không
quét nhà.
-
Vườn cây xanh tốt.
Sinh hoạt
hằng ngày
- Rèn luyện sức khỏe
- Chạy bộ trong công viên
mỗi ngày
- Chỉ thực hiện được 2 tuần
đầu.
Hoạt động tập
thể
- Tham gia hoạt động tập
thể
- Đăng kí tham gia sinh
hoạt Đội ở phường
- Có thêm được nhiều bạn
mới, múa đẹp hơn
PHIẾU BÀI TẬP
Nhận xét về tính tự lập của bạn
Hoa: ...............................................................................................................................
.......................................................................................................................................
........
Em hãy quan sát bảng kế hoạch hoạt động trong hè và nhận xét về tính tự lập của bạn Hoa
BẢNG
KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNG TRONG HÈ
Lĩnh vực
Nội dung công việc
Biện pháp thực hiện
Kết quả
Học tập
-Học tiếng Anh
- Làm bài tập hè
-
Học 5-7 từ mới mỗi
ngày
-
Học 2-3 môn mỗi ngày
-
Thuộc được 100 từ mới
-
Hoàn thành bài tập hè
Lao động
- Dọn dẹp nhà cửa
- Chăm sóc vườn cây của
bà nội.
-
Quét nhà mỗi ngày, tự
rửa chén bát sau khi ăn.
-
Tưới cây hằng ngày.
-
Đôi lúc quên không
quét nhà.
-
Vườn cây xanh tốt.
Sinh hoạt
hằng ngày
- Rèn luyện sức khỏe
- Chạy bộ trong công viên
mỗi ngày
- Chỉ thực hiện được 2 tuần
đầu.
Hoạt động tập
thể
- Tham gia hoạt động tập
thể
- Đăng kí tham gia sinh
hoạt Đội ở phường
- Có thêm được nhiều bạn
mới, múa đẹp hơn
PHIẾU BÀI TẬP
Nhận xét về tính tự lập của bạn Hoa là: Hoa là người rất có tính tự lập, bạn chia ra
thời gian biểu, ghi đầy đủ nội dung công việc, biết đề ra biện pháp thực hiện để
mình thực hiện có hiệu quả, đồng thời nhận xét trung thực về kết quả đạt được.
TRÒ CHƠI: ĐÓNG VAI
AI THÔNG MINH HƠN
HỌC SINH LỚP 6
LUẬT CHƠI:
Sắm vai ở tình huống,
tập làm chuyên gia để
trả lời.
Tình huống 1:
Nhà An ở gần trường nhưng bạn ấy
hay đi học muộn. Khi lớp trưởng hỏi lí
do, An luôn nói: “ Tại bố mẹ không gọi
mình dạy”
Tình huống 2:
Đọc đề bài toán, có chỗ
không hiểu. Hùng rủ Tâm
đến nhờ cô giáo hướng dẫn.
Tâm khuyên Hùng không
nên làm như vậy.
Tình huống 3:
Khi được cô giáo phân nhóm
để thực hiện các nhiệm vụ học
tập, Đạt nghĩ rằng làm việc
nhóm sẽ dẫn tới sự ỷ lại, dựa
dẫm vào người khác nên
không tích cực tham gia.
Tình huống 1:
Em không có đồng tình với bạn An.
Vì bố mẹ có công việc của bố mẹ,
đôi lúc họ có thể bận công việc, nên
những việc nhỏ nhặt như dậy sớm đi
học thì bạn nên rèn luyện tính tự giác
cho bản thân mình
Nếu là bạn của An, em sẽ khuyên bạn
nên tập tính tự giác ngay từ bây giờ
từ việc dậy sớm đến vệ sinh các nhân
và đến lớp đúng giờ, không nên lúc
nào cũng chờ đợi bố mẹ.
Tình huống 2:
Em đồng tình với Tâm .
Vì đọc bài toán khó chúng ta nên cùng
các bạn tìm cách giải, không nên chưa
suy nghĩ gì đã vội hỏi cô giáo.
Nếu em là Hùng em sẽ cùng tâm ngồi
lại nghiên cứu cách giải, nếu không
được em có thể hỏi các bạn trong lớp,
cùng các bạn suy nghĩ để làm.
Tình huống 3:
Em không có đồng tình với Đạt.
Vì làm nhóm là việc học tập cùng nhau
trao đổi nên vì thế cá nhân mỗi người
phải tích cực thì mới đem lại kết quả.
Nếu là bạn của Đạt, em sẽ nói với Đạt
không nên có suy nghĩ như vậy, vì cá
nhân mỗi người phải tập tính tự lập suy
nghĩ và đóng góp ý kiến của mình vào
bài nhóm có như vậy thì nhóm mới
ngày phát triển và thành tích học tập của
mình cũng được cải thiện nhiều hơn.
CHUYÊN GIA TRẢ LỜI BẠN
IV. Vận dụng
Tìm ca dao, tục ngữ, châm
ngôn về Tự lập
LUẬT CHƠI:
- Số người tham gia: 5 bạn
- Cách thức: Các bạn đứng vòng tròn. Lần lượt đọc
câu ca dao, tục ngữ, châm ngôn về tự lập. Không
được đọc lặp lại câu của người khác. Đến lượt, bạn
nào không đọc được sẽ bị loại.
1. Tự lực cánh sinh
2. Đi bằng chính đôi chân của mình
3. Có thân phải lập
4. Muốn ăn thì lăn vào bếp
5. Đói thì đầu gối phải bò
6. Hay làm đắp ấm cho thân
TỤC NGỮ
CA DAO
1. “Nước lã mà vã nên hồ,
Tay không mà dựng cơ đồ mới ngoan.”
2. “Làm người ăn tối lo mai,
Việc mình hồ dễ để ai lo dùm.”
3. Giàu thì ta chẳng có tham,
Khó thì ta liệu, ta làm ta ăn”
Xây dựng và thực hiện
kế hoạch khắc phục những biểu hiện thiếu tự lập của bản thân
Các lĩnh vực
Những biểu hiện thiếu tự lập
Biện pháp thực
hiện
Thời gian tiến
hành
Dự kiến
kết quả
1
Học tập
2
Lao động
3
Hoạt động tập thể
4
Sinh hoạt cá nhân
HOẠT ĐỘNG DỰ ÁN
HOẠT ĐỘNG DỰ ÁN
Dự án 1
HOẠT ĐỘNG DỰ ÁN
HOẠT ĐỘNG DỰ ÁN
Ghi vào
giấy note
Dán vào
cột bảng
Chia sẻ
cho cả lớp
Nhóm1:Viết những câu
slogan về tự lập
Nhóm 2: Viết một đoạn văn
ngắn nhắc nhở mình về tính
tự lập
Nhóm 3:Viết một lá thư ngắn
gửi người bạn thân nhắc nhở về
tính tự lập
Dự án 2
Gửi bản thân
Muốn thành công trong cuộc sống, tự lập là năng lực cần
có ở mỗi con người. Tự lập là tự làm lấy, tự giải quyết công
việc của mình, tự lo liệu, tạo dựng cho cuộc sống của mình,
không trông chờ, dựa dẫm phụ thuộc vào người khác. Người
có tính tự lập là người có bản lĩnh, luôn tự tin trước cuộc sống,
có ý chí nỗ lực phấn đấu, kiên trì bền bỉ, sẵn sàng vượt qua
khó khăn, gian khổ để hoàn thành tốt công việc. Người có tính
tự lập hường gặt hái được nhiều thành công trong cuộc sống
và luôn nhận được sự kính trọng của mọi người. Người không
biết tự lập thường sống ích kỉ, dựa dẫm vào người khác, lười
biếng, ỷ lại trong công việc, bị mọi người khinh ghét và xa
lánh. Là học sinh, muốn có tính tự lập, trước hết phải chăm chỉ
học tập tốt, biết tự mình hoàn thành tốt mọi công việc được
giao, tự chịu trách nhiệm về công việc mình làm, luôn năng
động và sáng tạo trong học tập và trong cuộc sống, không bao
giờ chán nản hay lùi bước trước khó khăn trở ngại. Có làm
được như vậy, học sinh sẽ sớm hình thành được bản lĩnh tự
lập, mai này trở thành người hữ ích, đem sức mình xây dựng
quê hương, đất nước.
Tự lập
Bài tập về nhà
1.
Hoàn thiện sơ đồ nội dung chính
của bài học
2. Chọn một số câu Slogan hay và
học thuộc lòng
3. Soạn bài tuần tiếp theo
Xin chào
và hẹn
gặp lại!
