CHUYÊN ĐỀ BDHSG
CÁC BÀI TOÁN THỰC NGHIỆM CƠ - NHIỆT
I/ Các bài toán thực nghiệm ứng dụng điều kiện cân bằng của vật rắn
:
Bài toán 1:
Hãy tìm cách xác định khối lượng của một cái chổi quét nhà với các dụng cụ sau: Chiếc
chổi cần xác định khối lượng, một số đoạn dây mềm có thể bỏ qua khối lượng, 1 thước
dây có độ chia tới milimet. 1 gói mì ăn liền mà khối lượng m của nó được ghi trên vỏ
bao ( coi khối lượng của bao bì là nhỏ so với khối lượng cái chổi)
Giải: ( xem hình vẽ phía dưới)
Bước 1: dùng dây mềm treo ngang chổi. di chuyển vị trí buộc dây tới khi chổi nằm cân
bằng theo phương ngang, đánh dấu điểm treo là trọng tâm của chổi ( điểm M)
Bước 2: Treo gói mì vào đầu B. làm lại như trên để xác đinh vị trí cân bằng mới của chổi
( điểm N)
Bước 3: vì lực tác dụng tỷ lệ nghịch với cánh tay đòn nên ta có: P
c
.l
1
= P
M
.l
2
m
c
.l
1
= m .l
2
m
c
=
m .l
2
l
1
Từ đó xác định được khối lượng chổi. các chiều dài được đo bằng thước dây.
Bài toán 2:
Trình bày phương án xác định khối lượng riêng (gần đúng) của một chất lỏng x với các
dụng cụ sau đây. Một thanh cứng, đồng chất, một thước thẳng có thang đo, dây buộc
không thấm nước, một cốc nước( đã biết D
n
), Một vật rắn không thấm nước( có thể chìm
được trong cả hai chất lỏng), Cốc đựng chất x.
Giải:
+ Dùng dây treo thanh cứng, khi thanh thăng bằng, đánh dấu vị trí dây treo là G( G
chính là trọng tâm của thanh).
+ Treo vật nặng vào thanh cứng, dịch chuyển dây treo để thước thăng bằng trở lại,
đánh dấu vị trí treo thanh và treo vật là O
1
và A, dùng thước đo khoảng cách AO
1
=l
1
,
O
1
G=l
2
. khi đó ta có phương trình cân bằng: l
1
P
1
=p
0
l
2
(1)
GV: LÊ THÌN
1
