Sinh học 9
Đề cương HS giỏi
ĐỀ CƯƠNG ÔN HỌC SINH GIỎI
I/ Lý thuyết
1. Nêu khái niệm về kiểu hình và cho thí dụ minh hoạ
Kiểu hình là tổ hợp toàn bộ các tính trạng của cơ thể.
KiÓu h×nh thay ®æi theo giai ®o¹n
ph¸t triÓn vµ ®iÒu kiÖn cña m«i trêng. Trong thùc tÕ khi ®Ò cËp ®Õn kiÓu h×nh ng-
êi ta chØ quan t©m ®Õn mét hay mét sè tÝnh tr¹ng
Thí dụ: Hoa đỏ, hoa trắng,thân cao, thân lùn,quả lục, quả vàng.
2. KiÓu gen: Lµ tæ hîp toµn bé c¸c gen trong tÕ bµo cña c¬ thÓ thuéc mét loµi sinh
vËt.
3. Phát biểu nội dung qui luật phân li.
Trong quá trình phát sinh giao tử, mỗi nhân tố di truyền trong cặp nhân tố di truyền phân li về một
giao tử và giữ nguyên bản như ở cơ thể thuần chủng của P.
4. Phát biểu nội dung của qui luật phân li độc lập
“Các cặp nhân tố di truyền đã phân li độc lập trong quá trình phát sinh giao tử”
5. Thế nào là phép lai phân tích. Dựa vào phép lai phân tích, người ta có thể kết luận được điều gì.
- Lai phân tích là phép lai giữa cá thể mang tính trạng trội cần xác định kiểu gen với cá thể mang tính trạng
lặn.
- Kết luận: Nếu kết quả của lai phân tích là đồng tính thì cá thể mang tính trạng trội có kiểu gen đồng hợp
(Trội). Còn kết quả lai là phân tính (theo tỉ lệ 1:1) thì cá thể mang kiểu gen dị hợp.
6. TÝnh tr¹ng tréi: Lµ tÝnh tr¹ng biÓu hiÖn khi cã kiÓu gen ë d¹ng ®ång hîp tö tréi
hoÆc dÞ hîp tö.
- Tréi hoµn toµn: Lµ hiÖn tîng gen tréi ¸t chÕ hoµn toµn gen lÆn dÉn ®Õn thÓ dÞ hîp
biÓu hiÖn kiÓu h×nh tréi.
- Tréi kh«ng hoµn toµn: Lµ hiÖn tîng gen tréi ¸t chÕ kh«ng hoµn toµn gen lÆn dÉn
®Õn thÓ dÞ hîp biÓu hiÖn tÝnh tr¹ng trung gian.
7. Trong thực nghiệm có thể dùng phương pháp nào để xác định tính trạng trội thuần chủng hay
không thuần chủng? Cho ví dụ để minh họa và chứng minh phương pháp trên.
- Trong
thực để xác định tính trạng trội thuần chủng hay không thuần chủng, nguời ta dùng phép lai phân
tích : Đem cơ thể mang tính trạng trội chưa biết kiểu gen với cá thể mang tính trạng lặn để xác định kiểu gen
của tính trạng trội
- Ví dụ ở đậu Hà lan
Trường hợp 1:
P
Hoa đỏ
x
Hoa trắng
AA
aa
G
p
A
a
F
1
Aa
Kiểu gen: 100% Aa
Kiều hình: 100% hoa đỏ
Trường hợp 2:
P
Hoa đỏ
x
Hoa trắng
Aa
aa
G
p
A, a
a
F
1
Aa, aa
Kiểu gen: 50% Aa, 50% aa
Kiểu hình: 1 hoa đỏ, 1 hoa trắng
8. TÝnh ®Æc trng cña NST:
Bé NST trong mçi loµi sinh vËt ®îc ®Æc trng bëi sè lîng, h×nh d¹ng vµ cÊu tróc,
d©y lµ ®Æc trng ®Ó ph©n biÖt c¸c loµi víi nahu kh«ng ph¶n ¸nh trnhf ®é tiÕn ho¸
cao hay thÊp, ë nh÷ng loµi giao phèi, tÕ bµo sinh dìng mang bé NST lìng béi 2n, NST
Giáo viên – Mai Ngọc Liên – Trường TH – THCS Nguyễn Chí Thanh
1
