BÀI 19: CÔNG NGHỆ TẾ
BÀO
GVGD: NGUYỄN HÀ MY
02
01
CÂU HỎI ĐỊNH HƯỚNG
Công nghệ tế bào là gì?
Công nghệ tế bào được ứng dụng
như thế nào trong đời sống con
người?
Khái niệm công nghệ tế bào
Công nghệ tế bào là ngành kỹ thuật
về quy trình ứng dụng phương pháp
nuôi cấy tế bào hoặc mô để tạo ra cơ
quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
1. Cây con được hình thành từ cơ quan nào của
cây?
2. Động vật tạo ra cơ thể mới bằng cách nào?
CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
1. Nuôi cấy mô
2. Lai tế bào sinh
dưỡng
3. Nuôi cấy hạt phấn
4. Nhân bản vô tính ở
động vật
5. Cấy truyền phôi
I. Công nghệ tế bào động vật
1. Khái niệm:
Công nghệ tế bào động vật là quy trình công nghệ nuôi cấy các loại tế bào
động vật và tế bào người trong môi trường nhân tạo để tạo ra một lượng lớn
tế bào nhằm mục đích nghiên cứu và ứng dụng trong thực tế.
2. Nguyên lí:
Nuôi cấy các tế bào gốc trong môi trường thích hợp và tạo điều kiện để
chúng phân chia rồi biệt hoá thành các loại tế bào khác nhau.
* Tế bào gốc là những tế bào có thể phân chia và biệt hoá thành nhiều
loại tế bào khác nhau.
a. Nhân bản vô tính ở động vật
3. Thành tựu
Nhân bản vô tính ở người???
b. Liệu pháp tế bào gốc
c. Liệu pháp gene
Đặc điểm
Ý nghĩa
Nhân bản vô tính ở
động vật
Liệu pháp tế bào gốc
Liệu pháp gene
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1: CÔNG NGHỆ TẾ BÀO ĐỘNG VẬT
Đặc điểm
Ý nghĩa
Nhân
bản vô
tính ở
động vật
Con sinh ra giống hệt mẹ
cho nhân.
Không có sự kết hợp giáo tử
đực cái nên không có sự đổi
mới vật chất di truyền
Nhân nhanh vật nuôi
quý hiếm hoặc động
vật biến đổi gen
+ Tạo ra các động
vật mang gen người
nhằm cung cấp các
cơ quan nội tạng cho
người bệnh
Liệu
pháp tế
bào gốc
Truyền tế bào gốc nuôi cấy ngoài cơ thể vào người
bệnh để thay thế các tế bào bị bệnh di truyền.
Cơ thể không thải loại tế bào ghép
Thay thế các tế bào
bị bệnh di truyền.
Sản xuất Protein
chữa bệnh cho
người
Liệu
pháp
gene
(1) Nhân nuôi tế bào trong ống nghiệm, chỉnh sửa
gene hoặc thay thế gene bệnh của tế bào bằng
gene lành;
(2) Sàng lọc các tế bào đã được chỉnh sửa gene và
nhân bản trong ống nghiệm;
(3) Truyền các tế bào chỉnh sửa gene vào cơ thể
bệnh nhân
Thay thế gene bệnh
bằng gene lành
II. Công nghệ tế bào thực vật
1. Khái niệm:
Công nghệ tế bào thực vật là quy trình công nghệ nuôi cấy các tế bào, mô
thực vật ở điều kiện vô trùng để tạo các cây có kiểu gene giống nhau nhằm
mục đích nhân giống.
2. Nguyên lí:
Cơ sở khoa học của công nghệ tế bào thực vật là dùng môi trường dinh dưỡng có bổ
sung các hoóc môn thực vật thích hợp tạo điều kiện để nuôi các tế bào thực vật tái
sinh thành các cây.
3. Thành tựu
Nuôi cấy trên môi
trường dinh dưỡng
đặc tạo mô sẹo.
Tách mô phân sinh
(từ đỉnh sinh trưởng
hoặc tế bào lá non).
Chuyển mô sẹo
sang môi trường
dinh dưỡng +
hoocmon
Nuôi trồng cây
con
a. Nuôi cấy mô
b. Lai tế bào sinh dưỡng
b. Lai tế bào sinh dưỡng
c. Nuôi cấy hạt
phấn
c. Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn chưa thụ tinh
Sơ đồ hóa các
bước
Ưu điểm
Nuôi cấy
mô
Lai tế
bào sinh
dưỡng
Nuôi cấy
hạt
phấn
Công nghệ tế bào thực vật
Sơ đồ hóa các bước
Ưu điểm
Nuôi cấy
mô
Nhân nhanh nhiều giống cây trồng quý và
sạch bệnh, tạo ra nhiều cá thể mới có kiểu
gen giống cá thể ban đầu
Lai tế bào
sinh dưỡng
Tạo ra cây lai khác loài mang đặc điểm của 2
loài, nhưng không phải trải qua sinh sản hữu
tính, tránh hiện tượng bất thụ của con lai
Nuôi cấy
hạt phấn
Tạo ra dòng thuần chủng, tính trạng chọn lọc
ổn định
Công nghệ tế bào thực vật
Cơ sở di truyền của công nghệ tế bào là tính toàn năng của tế
bào: Mọi tế bào đều chứa thông tin di truyền cần thiết (bộ gen)
để có thể phát triển thành cơ thể hoàn chỉnh
https://quizizz.com/join?gc=35031133
CHỤP ẢNH CHECKIN
HOẠT ĐỘNG
•
Em hãy chụp ảnh check in khi lên đến
đỉnh núi nhé
•
Về nhà: NCKH: Tìm hiểu về công nghệ
tế bào gốc
•
Hoạt động cá nhân tổng kết lại kiến
thức đã học
•
Chuẩn bị câu hỏi thảo luận với bạn
•
NCKH: Viết bài thu hoạch
Tìm hiểu về công nghệ tế bào gốc
