Tại sao nhiều loại cây
trồng (lúa, ngô, cây ăn
quả, …) không được
tưới nước đầy đủ sẽ héo
dần, thậm chí sẽ chết?
Với những hậu quả nghiêm trọng như đã tìm hiểu ở trên, chúng ta
thấy nước có vai trò cực kì quan trọng đối với cơ thể sinh vật. Vậy
nước có thành phần hóa học, cấu trúc, tính chất như thế nào, vai
trò của nước và các chất dinh dưỡng đối với cơ thể sinh vật ra sao?
Chúng ta cùng tìm hiểu trong bài học ngày hôm nay.
VAI TRÒ CỦA NƯỚC VÀ CÁC CHẤT DINH
DƯỠNG ĐỐI VỚI CƠ THỂ SINH VẬT (T1)
BÀI 28
Tìm hiểu cấu trúc và tính chất của
nước
1
Em hãy cho biết nước có
những tính chất gì?
- Nước là một chất lỏng không có hình dạng nhất định, không
màu, không mùi, không vị; có nhiệt độ sôi ở 100 °C và đông
đặc ở 0 °C.
- Nước là một dung môi phân cực có khả năng hòa tan nhiều
chất như: muối, đường, oxygen, carbon dioxide, ...; không hoà
tan được dầu, mỡ,...
- Bên cạnh đó, nước còn có tính dẫn điện và dẫn nhiệt tốt, có
khả năng kết hợp với các chất hoá học để tạo thành nhiều hợp
chất khác nhau.
- Cấu trúc của phân tử nước gồm …… nguyên tử ….. liên kết với 1 nguyên tử
…… bằng……………….
- Trong phân tử nước do nguyên tử oxygen có khả năng ………. nên các
electron dùng chung trong liên kết cộng hoá trị có xu hướng ………., dẫn đến
đầu oxygen của phân tử nước tích điện ….. một phần, còn đầu hydrogen tích
diện …… một phần.
Tìm hiểu cấu trúc và tính chất của
nước
1
Hoàn thiện bài tập điền từ về cấu trúc của nước:
Tìm hiểu cấu trúc và tính chất của
nước
1
- Cấu trúc của phân tử nước gồm 2 nguyên tử
hydrogen liên kết với 1 nguyên tử oxygen bằng liên
kết cộng hóa trị.
- Trong phân tử nước: Do nguyên tử oxygen có khả
năng hút electron mạnh hơn nên các electron dùng
chung trong liên kết cộng hoá trị có xu hướng bị lệch
về phía oxygen, dẫn đến đầu oxygen của phân tử nước
tích điện âm một phần, còn đầu hydrogen tích diện
dương một phần.
Tìm hiểu cấu trúc và tính chất của
nước
1
Phân tử nước có tính chất
phân cực do sự tích điện trái
dấu nhau giữa hai đầu.
Cho biết tính chất của phân tử
nước. Vì sao phân tử nước có
tính chất đó?
Tìm hiểu cấu trúc và tính chất của
nước
1
•
Nước là chất lỏng không màu, không mùi, không
vị, sôi ở 100 o C và đông đặc ở 0 o C. Nước là
dung môi hoà tan nhiều chất, có tính dẫn điện và
dẫn nhiệt.
•
Nước được cấu tạo từ các phân tử nước, mỗi phân
tử nước được cấu tạo từ một nguyên tử oxygen và
hai nguyên tử hydrogen. Do có hai đầu tích điện
trái dấu nhau nên phân tử nước có tính phân cực.
Vì vậy, các phân tử nước có thể liên kết với nhau
và liên kết với các phân tử phân cực khác.
Tại sao nước có thể làm
dung môi hòa tan nhiều
chất?
Do có tính phân cực mà các phân
tử nước có thể liên kết với nhau và
liên kết với các phân tử phân cực
khác, nhờ đó, nước trở thành dung
môi hoà tan nhiều chất.
Tìm hiểu cấu trúc và tính chất của
nước
1
Nước có những vai trò gì đối với sinh vật?
Vai trò của nước
2
Nếu 1 ngày không có nước, cuộc sống
của bạn có thay đổi nhiều không?
Nếu dài hơn 1 ngày là 3 ngày - 1 tuần
không có nước bạn sẽ cảm thấy thế
nào?
Vai trò của nước
2
- Nước tạo môi trường liên kết các thành phần trong
tế bào.
-
T
ham gia nhiều hoạt động sống khác nhau trong cơ
thể sinh vật: điều hoà thân nhiệt, là dung môi hoà tan
và vận chuyển các chất, làm nguyên liệu và môi
trường cho các phản ứng chuyển hoá các chất trong
cơ thể (tiêu hoá ở động vật, quang hợp ở thực
vật, ...).
-
L
à môi trường sống của nhiều loài sinh vật.
Vai trò của nước
2
Hãy kể tên một số sinh vật sống trong môi trường nước.
Điều gì sẽ xảy ra đối với cơ thể sinh vật khi thiếu nước kéo dài? Giải
thích
Hình 28.2. Sứa biển
Hình 28.3. Thực vật thuỷ sinh
Vai trò của nước
2
Nước là thành phần chủ yếu cấu tạo nên tế
bào cơ thể sinh vật.
Nước có vai trò rất quan trọng trong các hoạt
động sống của sinh vật như: điều hoà thân
nhiệt, dung môi hoà tan và vận chuyển các
chất, nguyên liệu và môi trường diễn ra các
phản ứng chuyển hoá.
Tại sao khi cơ thể đang ra mồ hôi, nếu
có gió thổi ta sẽ có cảm giác mát hơn?
Khi vận động mạnh hoặc lao động nặng, cơ thể sẽ
tăng cường hô hấp tế bào làm chúng ta ra mồ hôi
và thải nhiệt ra môi trường. Gió thổi sẽ thúc đẩy sự
bay hơi của mồ hôi và lấy đi lượng nhiệt do cơ thể
thải ra môi trường, do đó khi cơ thể đang ra mồ hôi,
nếu có gió thổi ta sẽ có cảm giác mát hơn
Tại sao khi bị nôn, sốt cao, tiêu chảy, chúng
ta cần phải bổ sung nước bằng cách uống dung
dịch oresol?
Khi bị nôn, sốt cao, tiêu chảy, cơ thể bị mất nước nghiêm trọng,
làm ảnh hưởng đến các hoạt động của cơ thể và có thể nguy
hiểm đến tính mạng. Do đó khi bị nôn, sốt cao, tiêu chảy cần
phải bổ sung nước thông qua đồng hệ thống đồng vận chuyển
glucose – natri để cơ thể tái hấp thu nước, bù lại lượng nước đã
mất.
Khi uống dung dịch oresol, cơ thể được cung cấp một phần nước
từ dung dịch và một phần từ sự tái hấp thu nước ở thận và ruột
thông qua vận chuyển tích cực (hệ thống đồng vận chuyển
glucose – natri).
NHIỆM VỤ VỀ
NHÀ
Hoàn
thành
các
bài
tập
trong SBT và SGK.
Chuẩn
bị
nội
dung
tiếp
theo của bài.
GIÁO VIÊN: ĐỖ THÚY TƯ