Bài
1
VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, ĐẶC ĐIỂM
TỰ NHIÊN CHÂU ÂU
Trình bày được đặc điểm vị tri địa lí,
hình dạng và kích thước châu Âu.
MỤC TIÊU BÀI HỌC
Phân tích được đặc điểm các khu vực địa
hình chính; phân hoá khí hậu; xác định
được trên bản đồ các sông lớn; các đới
thiên nhiên ở châu Âu.
1. Vị trí địa lí, hình
dạng, kích thước
2. Đặc điểm tự
nhiên
NỘI DUNG BÀI
HỌC
1. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, HÌNH
DẠNG, KÍCH THƯỚC
1. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, HÌNH DẠNG, KÍCH THƯỚC
Lựa chọn 1 trong 2 gói
câu hỏi
Hoạt động cặp đôi
5 phút
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu
Âu
1. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, HÌNH DẠNG, KÍCH THƯỚC
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Âu
Đọc thông tin trong mục 1 và quan sát hình
1.
Lựa chọn 1 trong 2 nhiệm vụ:
Nhiệm
vụ
Yêu cầu
8 điểm
+ Trình bày đặc điểm vị trí địa lí,
hình dạng và kích thước châu Âu?
+ Kể tên các biển và đại dương bao
quanh châu Âu?
10 điểm
+ Hoàn thành nhiệm vụ 8 điểm.
+ Đánh giá 2 thuận lợi và 1 khó
khăn do vị trí địa lí và phạm vi lãnh
thổ Châu Âu.
1. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, HÌNH DẠNG,
KÍCH THƯỚC
•
Vị trí địa lí: Nằm ở phía tây lục địa
Á - Âu, ngăn cách với châu Á bởi
dãy núi U-ran. Phần lớn lãnh thổ
nằm
giữa
các
vĩ
luvến
36°B
và
71°B, chủ yếu thuộc đới ôn hòa
của bán cầu Bắc.
•
Tiếp giáp: Phía bắc giáp Bắc Băng
Dương,
phía
tây
giáp
Đại
Tây
Dương, phía nam giáp Địa Trung
Hải và Biển Đen, phía đông giáp
châu Á.
•
Hình dạng: Có đường bờ biển bị
cắt
xẻ
mạnh,
tạo
thành
nhiều
bán đảo, biển, vũng vịnh ăn sâu
vào đất liền.
•
Kích thước: Diện tích trên 10
triệu km
2
.
VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, TIẾP GIÁP
HÌNH DẠNG, KÍCH THƯỚC
1. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, HÌNH DẠNG, KÍCH THƯỚC
Hình 1. Bản đồ tự nhiên Châu Âu
Đánh giá 2 thuận
lợi và 1 khó khăn
do vị trí địa lí và
phạm vi lãnh thổ
Châu Âu.
a. Địa hình
2
ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN
a. Địa hình
Hoạt động nhóm: 6 nhóm
Nhiệm vụ:
+ Hoàn thiện phiếu học tập
+ Trình bày sản phẩm.
+ Chấm bài của nhóm được phân
công.
Thời gian: 5 phút
Lược đồ tự nhiên khu vực
Đông Âu
Lược đồ tự nhiên khu vực Tây và
Trung Âu
Lược đồ tự nhiên khu vực
Bắc Âu
Lược đồ tự nhiên khu vực
Nam Âu
a. Địa hình
Miền núi
Đồng bằng
Chiếm 2/3 diện
tích châu lục. Các
đồng bằng được
hình hành do
nhiều nguồn gốc
khác nhau nên có
đặc điểm địa hình
khác nhau.
Một
số
đồng
bằng:
Bắc
Âu,
Đông Âu, Hạ lưu
Đa-nuýp,
Trung
lưu Đa-nuýp,...
+ Núi già phân bố
ở phía bắc và trung
tâm châu lục; phần
lớn có độ cao TB
hoặc thấp.
+ Núi trẻ phân bố
chủ
yếu
ở
phía
nam;
phần
lớn
là
các núi có độ cao
trung bình < 2000
m.
Một số dãy
núi: Xcan-đi-
na vi, U-ran,
An-pơ, Các-
pát, Ban-
căng,...
Em có
biết?
Đồng bằng Đông Âu gồm các
vùng đất cao, đồi thoải xem
với các vùng đất thấp hoặc
thung lũng rộng.
Đồng bằng trung lưu Đa-nuýp
tưởng
đối
thấp
và
bằng
phẳng (trừ phía tây).
Lược đồ tự nhiên khu vực
Đông Âu
An - pơ là dãy núi cao nhất tại châu Âu,
phía tây An-pơ bắt đầu từ TP Nice đi
qua biển Bắc Italy, chạy qua miền nam
của Thuỵ Sĩ, Liechtenstein, miền nam
của nước Đức và dừng lại ở thung lũng
Wien của Áo. Tổng chiều dài của dãy
núi là 1.200 km. Thế núi vô cùng hùng
vĩ, chiều ngang rộng 120-200 km, có
nơi lên đến 300 km. Độ cao so với mặt
nước biển vào khoảng 3.000 m.
Ở
dãy
An-pơ,
khí
hậu
thay đổi theo độ cao và
hướng
sườn.
Đón
gió
mưa nhiều (phía Bắc)
Lược đồ tự nhiên khu vực
Bắc Âu
Dãy núi Scandinavi kéo dài suốt bán đảo
Scandinavi. Các sườn phía tây trở nên dốc
đứng quay ra biển Bắc và biển Na Uy, tạo
thành các vịnh hẹp khoét sân vào đất liền,
trong khi ở phía đông bắc, dãy núi dần dần
uốn vào Phần Lan. Ở phía bắc, dãy núi này
tạo thành biên giới thiên nhiên giữa Na Uy
và
Thụy
Điển,
có
chỗ
cao
tới
2.000 m
(6.600 ft) ở Vòng Bắc Cực. Dãy núi này chỉ
vừa chạm vào vùng cực tây bắc của Phần
Lan, nhưng ở phần mở rộng phía cực bắc ở
Mũi đất Bắc Na Uy, nó không cao hơn các
đồi bao nhiêu.
b, c. Khí hậu và sông ngòi
2
2. ĐẶC ĐIỂM TỰ
NHIÊN
KỸ THUẬT MẢNH GHÉP
b,c. Khí hậu và sông ngòi
VÒNG CHUYÊN GIA
o
Yêu cầu: Hoàn thiện phiếu học tập với các nhiệm
vụ:
- Nhóm 1, 3, 5: Khí hậu.
- Nhóm 2, 4, 6: Sông ngòi.
o
Thời gian: 5 phút
Cụm 1
Nhóm 1
Nhóm 2
Nhóm 3
Lối di
chuyển
Cụm 2
Nhóm 4
Nhóm 5
Nhóm 6
b,c. Khí hậu và sông ngòi
VÒNG MẢNH GHÉP
Cụm 1
Số 1+2
Số 3+4
Số 5+6
Lối di chuyển
Cụm 2
Số 1+2
Số 3+4
Số 5+6
b, Khí hậu
Đại bộ phận lãnh thổ châu Âu có khí hậu
ôn đới hải dương và ôn đới lục địa, một
diện tích nhỏ ở phía bắc vòng cực có khí
hậu hàn đới và phần phía nam có khí
hậu địa trung hải.
Khí hậu có sự phân hóa từ bắc xuống
nam và từ tây sang đông, bao gồm các
đới và kiểu khác nhau: Đới KH cực và
cận cực, đới KH ôn đới, đới KH cận nhiệt.
Khí hậu có sự phân hóa theo độ cao địa
hình (vùng núi).
c. Sông ngòi
Sông ngòi có
nguồn nước dồi
dào.
Một số sông lớn:
Vôn-ga, Đa – nuýp,
Rai-nơ
Interest
Chế độ nước rất phức
tạp.
Decision
Hệ thống kênh đào ở
châu Âu rất phát triển.
Purchase
Em có
biết?
Sông Vôn-ga (3690
km) là con sông dài
nhất châu Âu, bắt
nguồn từ đồi Van-
đai và đổ vào hồ
Ca-xpi
Em có
biết?
Sông Đa-nuýp (2850
km) là con sông dài
thứ 2, bắt nguồn từ
sườn đông dãy núi
Rừng
Đen
thuộc
lãnh thổ Đức và đổ
vào Biển Đen
Em có
biết?
Sông
Rai-nơ
dài
1230
km
bắt
nguồn từ hồ trên
dãy
An-pơ
thuộc
Thụy Sỹ và đổ ra
Biển Bắc
o
Hình thức: Khăn trải bàn (chia lớp thành 6
nhóm)
o
Yêu cầu: Trả lời câu hỏi: Vì sao phía tây châu
Âu có khí hậu ấm áp và mưa nhiều hơn ở phía
đông?
o
Thời gian:
2 phút ghi ý kiến cá nhân ra góc giấy
3 phút thống nhất nhóm.
1 phút trình bày sản phẩm nhóm
Phía tây châu Âu có khí hậu ấm áp
và mưa nhiều hơn ở phía đông vì:
Vùng ven biển phía tây châu Âu chịu ảnh hưởng của biển mạnh
hơn, đặc biệt có dòng biển nóng Bắc Đại Tây Dương làm cho nước
biển và khí hậu châu Âu thêm ấm về mùa đông.
Hơi ấm và hơi cẩm của biển được gió Tây ôn đới thổi quanh năm
đưa sâu vào trong đất liền, làm guamr bớt tính chất lục địa của
khí hậu, không khí ẩm của biển khi đi sâu vào đất liền bị biến tình
dần, ảnh hưowngr của biển càng đi sâu về phía đông và đông
nam càng yếu đi. Vì thế, càng đi về phía tây, khí hậu châu Âu
càng ấm áp, mưa nhiều và ôn hòa hơn.
d. Đới thiên nhiên
2
ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN
c. Đới thiên nhiên
Dựa vào nội dung SGK (trang 99 – 100), hoàn thành bảng sau:
Đới thiên nhiên Phân bố
Đặc điểm khí
hậu
Thực vật và
đất
Động
vật
Đới lạnh
Đới ôn hoà
GV chia lớp thành
6 nhóm, chuẩn bị
trước từ ở nhà,
lên lớp chỉ cho HS
trình bày dạng lớp
học phòng tranh
c. Đới thiên nhiên
Đới
thiên nhiên
Phân bố
Đặc điểm khí hậu
Thực vật và đất
Động vật
Đới lạnh
Các đảo, quần đảo
ở Bắc Băng Dương
và
một
dải
hẹp
ở
Bắc Âu
Hàn
đới,
quanh
năm
lạnh giá.
Chủ yếu là rêu, địa y,
cây
bụi.
Mặt
đất
bị
tuyết
bao
phủ
quanh
năm.
Một
số
loài
chịu
được lạnh.
Đới ôn hoà
Bắc Âu
Khí hậu lạnh và am ướt. Chủ yếu là rừng lá kim.
Nhóm đất điển hình là
đất pốt dôn.
Da dạng về số loài
và số lượng cá thể
trong mỗi loài.
Có
các
loài
thú
lớn: gấu nâu, chồn,
linh miêu, chó sói,
sơn dương,... cùng
nhiều
loai
bò
sát
và các loài chim.
Tây Âu và Trung Âu + Tây Âu có khí hậu ôn
hoà,
mùa
đông
ấm,
mùa
hạ
mát,
mưa
nhiều.
+
Trung
Âu
có
lượng
mưa ít, mùa đông lạnh,
mùa hạ nóng.
Thực
vật
có
rừng
lá
rộng. Sầu trong lục địa
là rừng hỗn hợp. Nhóm
đất
điển
hình
là
đất
rừng nâu xám.
Đông Nam Âu
Khí hậu mang tính chất
lục địa, mưa ít.
Chủ yếu là thảo nguyên
ôn đới. Đất điển hình là
đất đen thảo nguyên ôn
đới.
Nam Âu
Khí hậu cận nhiệt địa
trung hải, mùa hạ nóng,
khô; mùa đông ấm và
có mưa.
Rừng và câv bụi lá cứng
phát triển.
Phòng
tranh:
Các đới
thiên nhiên
châu Âu
Chia lớp thành 6 nhóm.
Nhiệm vụ: Ghép các câu hỏi với câu trả lời phù hợp.
Thời gian: 4 phút.
2
Châu Âu chia thành mấy đới thiện nhiên?
C
h
â
u
Â
u
l
à
m
ộ
t
b
ộ
p
h
ậ
n
c
ủ
a
l
ụ
c
đ
ị
a
Á
-
Â
u
S
ô
n
g
V
ô
n
-
g
a
D
ò
n
g
s
ô
n
g
c
ó
c
h
i
ề
u
d
à
i
l
o
é
n
n
h
ấ
t
ở
c
h
â
u
Â
u
l
à
Ôn
đ
ớ
i
l
ụ
c
đ
ị
a
M
ù
a
đ
ô
n
g
l
ạ
n
h
,
k
h
ô
,
m
ù
a
h
ạ
n
ó
n
g
v
à
ẩ
m,
l
ư
ợn
g
m
ư
a
t
r
u
n
g
b
ì
n
h
n
h
ỏ
l
à
đ
ặ
c
đ
i
ể
m
c
ủ
a
k
i
ể
u
k
h
í
h
ậ
u
n
à
o
Châu Âu có diện tích là
10 triệu km
2
, Châu Âu có 2 khu vực địa hình là
đồng bằng và miền núi
R
a
n
h
g
i
ớ
i
t
ự
n
h
i
ê
n
g
i
ữ
a
c
h
â
u
Á
v
à
c
h
â
u
Â
u
l
à
D
ã
y
nú
i
U
r
a
n
Đại bộ phận lãnh thổ châu Âu có
kiểu khí khậu
Ôn đới hải dương
1 – f; 2 – e; 3 – d; 4 – c; 5 – b; 6 - a
A
B
1. Khí hậu ôn đới hải dương
a. Gồm vùng ven biển Địa Trung Hải từ Bồ
Đào Nha sang tận Hi Lạp.
2. Khí hậu cận nhiệt địa trung hải
b. Giáp Địa Trung Hải và Biển Đen.
3. Đới khí hậu cực và cận cực ở
châu Âu
c. Gồm các dồng bằng thấp giữa vùng đồi
núi ở phía nam và biển Bắc cùng biển Ban-
tich ở phía bắc.
4. Đồng bằng Bắc Âu
d. Bao gồm các đảo, quần đảo ở Bắc Băng
Dương và vùng phía bắc của châu Âu.
5. Phía nam châu Âu
e. Mùa hạ nóng, mùa đông không lạnh
lắm, nhiệt độ trên 0
0
c, mưa vào thu đông.
6. Đới khí hậu cận nhiệt đới ở châu
Âu
f. Mùa hạ mát, mùa đông không lạnh lắm,
nhiệt độ > 0
0
c, mưa quanh năm và tưởng
đối lớn.
Lựa chọn nội dung ở cột A và cột B sao cho phù hợp
VẬN DỤNG
Sưu tầm những
thông tin về khí
hậu ở châu Âu
hiện nay và viết
một đoạn văn
ngắn thể hiện
tóm tắt những
thông tin em sưu
tầm được.
Sưu tầm những
hình ảnh về
sông ngòi hoặc
đới thiện nhiên
của châu Âu.
Chia sẻ với các
bạn.
Vẽ 1 bức tranh
về thiên nhiên
châu Âu theo trí
tường tượng của
em và giới thiệu
bức tranh đó.
VẬN DỤNG
Em hãy lựa chọn thực hiện 1 trong 3 nhiệm
vụ trên
SUY NGẪM SAU BÀI HỌC
điều em còn thắc mắc.
điều em học được.
đề xuất để giờ học hiệu quả hơn
Thank You
